Spis treści
Czy Irlandia jest w UE po Brexicie?
Po opuszczeniu Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię, Irlandia pozostała pełnoprawnym członkiem UE, co przynosi jej korzyści płynące z dostępu do jednolitego rynku i unii celnej. Co prawda, nie należy ona do strefy Schengen, jednak utrzymuje unikalną Wspólną Strefę Podróży (Common Travel Area, CTA) z Wielką Brytanią. Dzięki obecności w strukturach unijnych, Irlandia zyskuje mocną pozycję w procesach decyzyjnych na szczeblu europejskim, co zapewnia jej istotny wpływ na przyszłość kontynentu.
Kiedy Wielka Brytania opuściła Unię Europejską?
Wielka Brytania oficjalnie zakończyła swoje członkostwo w Unii Europejskiej 31 stycznia 2020 roku, co stanowiło kulminację decyzji podjętej w referendum, w którym większość Brytyjczyków opowiedziała się za opuszczeniem Wspólnoty. Obecnie, stosunki między Wielką Brytanią a UE reguluje specjalna Umowa o handlu i współpracy, która weszła w życie 1 stycznia 2021 roku. Ta kompleksowa umowa definiuje ramy współpracy między obiema stronami w wielu kluczowych obszarach, od wymiany handlowej po kwestie bezpieczeństwa i transportu, mając na celu zapewnienie stabilnych i uporządkowanych relacji po Brexicie.
Jakie są relacje między UE a Wielką Brytanią po Brexicie?
Relacje Unii Europejskiej z Wielką Brytanią po Brexicie są obecnie oparte na Umowie o handlu i współpracy. Po opuszczeniu przez Wielką Brytanię struktur unijnych, firmy z UE, prowadzące z nią interesy, obowiązują przepisy dotyczące państw trzecich, co implikuje dopełnienie formalności celnych. Handel towarami wiąże się z unijnymi kontrolami granicznymi i procedurami celnymi. Przedsiębiorstwa, które eksportują do Wielkiej Brytanii lub importują stamtąd towary, muszą posiadać numer EORI. Co więcej, przepisy regulują certyfikację produktów, np. aktualnie wymagany jest certyfikat UKCA. Nie można pominąć napięć związanych z Brexitem, gdzie irlandzki minister spraw zagranicznych, Simon Coveney, zwrócił uwagę, że działania Wielkiej Brytanii mogą negatywnie wpłynąć na relacje. Mimo to, Unia Europejska zamierza przedstawić propozycje dotyczące reformy protokołu północnoirlandzkiego, o czym poinformował wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, Marosz Szefczovicz.
Jakie zmiany nastąpiły w Irlandii Północnej po Brexicie?
Po Brexicie Irlandia Północna znalazła się w swoistej, unikalnej sytuacji. Stanowiąc formalnie część obszaru celnego Wielkiej Brytanii, jednocześnie zachowuje dostęp do jednolitego rynku Unii Europejskiej. Oznacza to, że towary przemieszczające się w Irlandii Północnej nie podlegają standardowym odprawom celnym, a kontrole wprowadzane są selektywnie, jedynie w przypadku podejrzenia naruszenia obowiązujących przepisów. Chociaż unijne regulacje nie obowiązują tam automatycznie, rząd brytyjski prowadzi negocjacje z Brukselą w celu precyzyjnego określenia zasad funkcjonowania Irlandii Północnej po Brexicie. Ta złożona sytuacja jest przedmiotem ciągłych rozmów.
Czy Irlandia Północna pozostaje częścią jednolitego rynku UE?

Tak, dzięki Protokółowi w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej, Irlandia Północna utrzymuje pewne powiązania z jednolitym rynkiem Unii Europejskiej. Ten protokół, stanowiący element umowy o wyjściu Wielkiej Brytanii z UE, został stworzony przede wszystkim po to, by zapobiec powstaniu „twardej” granicy z Republiką Irlandii, która pozostaje członkiem Unii. W rezultacie Irlandia Północna musi stosować się do niektórych unijnych regulacji dotyczących obrotu towarami. Ułatwia to swobodny przepływ towarów z UE do Irlandii Północnej, eliminując standardowe kontrole celne.
Mimo to, nie mamy tu do czynienia z pełnym członkostwem w jednolitym rynku. Należy pamiętać, że szczegóły funkcjonowania i zasady Protokołu są przedmiotem trwających rozmów i negocjacji pomiędzy Wielką Brytanią a Unią Europejską. To skomplikowany problem, który wymaga dalszych rozwiązań.
Czym jest Protokół w sprawie Irlandii i Irlandii Północnej?
Czym właściwie jest Protokół w sprawie Irlandii i Irlandii Północnej? To kluczowy element umowy regulującej Brexit, czyli wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Jego głównym zadaniem jest zapobieżenie powrotowi „twardej granicy” między Irlandią Północną a Republiką Irlandii, która pozostała członkiem UE. Protokół wprowadza specyficzne zasady dotyczące wymiany handlowej i przepływu towarów. Jego celem jest podtrzymanie zintegrowanej gospodarki na całej wyspie Irlandii oraz utrzymanie pokoju. W praktyce oznacza to kontrole i odprawy celne towarów, które trafiają do Irlandii Północnej z Wielkiej Brytanii, co ma zagwarantować ich zgodność z unijnymi normami i regulacjami. Jednak Protokół przewiduje mechanizmy, które mają minimalizować utrudnienia w handlu wewnątrz Wielkiej Brytanii.
Ważnym uzupełnieniem tego dokumentu jest tzw. Ramy z Windsoru. Wprowadzają one dodatkowe rozwiązania, mające na celu złagodzenie negatywnych skutków Brexitu, uwzględniając przy tym unikalną sytuację Irlandii Północnej. Co więcej, Mechanizm Zgody daje Zgromadzeniu Irlandii Północnej możliwość wyrażenia opinii na temat unijnego prawodawstwa, które oddziałuje na ten region.
Jak Protokół zapobiega twardej granicy na wyspie Irlandii?

Protokół stanowi integralną część porozumienia dotyczącego opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię. Jego głównym celem było uniknięcie powrotu do fizycznej granicy, często nazywanej „twardą granicą”, pomiędzy Irlandią Północną, będącą częścią Zjednoczonego Królestwa, a Republiką Irlandii, która pozostaje członkiem UE. Dzięki niemu nie ma konieczności stawiania fizycznych posterunków kontrolnych, ani wprowadzania ceł i infrastruktury granicznej. Protokół gwarantuje, że Irlandia Północna stosuje się do wybranych regulacji unijnych dotyczących przepływu towarów, co z kolei umożliwia handel bez standardowych kontroli celnych. Ponadto, Ramy z Windsoru, zatwierdzone w marcu 2023 roku, stanowią uzupełnienie protokołu, wprowadzając konkretne rozwiązania mające na celu zminimalizowanie potencjalnych zakłóceń i zachowanie pokoju w regionie.
Jakie są główne przepisy dotyczące Irlandii Północnej w kontekście Brexitu?
Protokół w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej, stanowiący fundament prawny, reguluje realia po Brexitcie dla Irlandii Północnej. Gwarantuje on, że region ten pozostaje związany z przepisami Unii Europejskiej, zwłaszcza w obszarze wymiany handlowej towarami, co ma zasadnicze znaczenie dla zachowania stabilności gospodarczej.
Co to jest wspólny obszar podróży z Wielką Brytanią?
Wspólny Obszar Podróżowania (CTA) to wyjątkowe porozumienie łączące Irlandię i Wielką Brytanię, które gwarantuje swobodę przemieszczania się obywatelom tych krajów. Podróżując między Irlandią a Wielką Brytanią, obywatele zazwyczaj nie potrzebują paszportu – wystarcza im dowód osobisty. Chociaż Irlandia nie należy do strefy Schengen, utrzymuje CTA z Wielką Brytanią, co stanowi istotny wyjątek. Należy jednak pamiętać, że system imigracyjny Wielkiej Brytanii, regulujący wjazd i pobyt obywateli UE oraz innych państw, funkcjonuje w oparciu o Status Osiedlonego i Status Tymczasowo Osiedlonego. Oznacza to, że choć obywatele Irlandii i Wielkiej Brytanii nie podlegają kontroli paszportowej w ramach CTA, przepisy imigracyjne Zjednoczonego Królestwa wciąż obowiązują wszystkich pozostałych.
Jakie korzyści płyną z członkostwa Irlandii w UE?
Członkostwo w Unii Europejskiej przynosi Irlandii szereg wymiernych korzyści, zarówno w sferze gospodarczej, jak i politycznej. Przede wszystkim, otwarty dostęp do wspólnego, europejskiego rynku stanowi ogromne ułatwienie dla handlu i napływu inwestycji, co bezpośrednio stymuluje rozwój gospodarczy kraju. Status członka UE znacząco umacnia również pozycję Irlandii na arenie międzynarodowej, dając jej możliwość aktywnego współkształtowania europejskiej polityki. Co więcej, Irlandia może korzystać z unijnych funduszy strukturalnych, które stanowią wsparcie dla rozwoju infrastruktury, edukacji oraz innowacyjnych projektów. Dzięki temu, standard życia obywateli systematycznie się podnosi. Unijne regulacje prawne, wpływające na ochronę konsumentów, kwestie zdrowotne oraz walkę z przestępczością, stanowią dodatkowe, kompleksowe wsparcie dla Irlandii.